Şehmus EDİS – Herkes Duysun / MARDİN (İGFA) – Suriye’de çıkan iç savaş nedeniyle yerini yurdunu terk edip 12 yıl evvel Türkiye’ye gelen ünlü arkeolog Sabah Kasım Garguli, şimdilerde tarihi Mardin İnekler çarşısında bulunan küçük sanat atölyesinde taşları işleyip sanat yapıtına dönüştürüyor.
Kendisi de bir savaş mağduru olan Garguri, İsrail’in Filistinlilere yönelik uyguladığı yırtıcı taarruzları şiddetle kınıyor. Yaşanan İsrail zulmüne karşı Gazze halkına dayanak için Arapça şiirler de yazan Garguri, savaşın durdurulması için bütün dünya ülkelerine davette bulunuyor.
“SAVAŞTAN KAÇTIM, MARDİN’DE SANATIMLA HAYATA TUTUNDUM”
Aslen Mardinli olduğunu belirten 67 yaşındaki Arkeolog-Yazar Sabah Kasım Garguli, Suriye’deki iç savaş yüzünden 12 yıl evvel eşi ve kızını alarak Mardin’e geldiğini söyledi.
Suriye’de 30 yıl arkeolog olarak çalıştığını söz eden Garguri, “Dünyaca ünlü profesörlerle Suriye’de birçok hafriyata katıldım. Suriye’deki iç savaş yüzünden Mardin’e gelmek zorunda kaldım. 3 ay boyunca hamallık yaptım. Sonra kendime bu atölyeyi açtım. Burada taştan sanat yapıtları yapmaya başladım. Mezopotamya kültürünü temsil eden Sümerler, Asurlar ve Keldani kültürünü temsil eden heykeller eserler yapıyorum. Arkeolog, muharrir ve şairlik… Her çeşit el sanatlarını icra kabiliyetim var. Arkeoloji mesleği boyunca 18 kitap yazdım. Mezopotamya ve Mardin ile ilgili kitaplar yazdım. Makalelerimin yer aldığı kitabım, şiir divanım ve çevirilerim var. Ben severek bu sanatı yapıyorum. Dükkanımda yaptığım yapıtları muhtaçlığı olan üniversite öğrencilerine parasız veriyorum. Mardin’de panorama standı açmak istiyorum ancak bana yardımcı olan yok. Bunlarla birlikte antika koleksiyonum var. Muhakkak periyotlarda kullanılmış temel muhtaçlık materyalleri olan çatal, kaşık, tabak, bardak, madeni para da koleksiyonumun ortasındadır.” dedi.
SURİYE’DE 3 BİN SANAT YAPITINI BIRAKTI
30 yıl boyunca Suriye’de değişik kentlerde Avrupalı arkeologlarla hafriyat çalışmalarına katıldığını kaydeden Garguli, “Savaş yüzünden Suriye’de 3 bin sanat yapıtını bırakmak zorunda kaldım. Türkiye’ye getirmek için çok uğraştım lakin yardımcı olan kimse olmadığı için eserleriminden vazgeçmek zorunda kaldım. Suriye’de savaş sebebiyle hayatını kaybeden binlerce insanın yanı sıra İslam ve Osmanlı medeniyeti izleride bir bir yok ediliyor.” tabirlerini kullandı.
Kendisi de bir savaş mağduru olan arkeolog Garguri, şu anda Filistin’de İsrail zulmü var. Orada çocuklar, bayanlar, pak beşerler ölüyor. Tıpkı Suriye’de ölen saf beşerler üzere. Yüreğim yanıyor. Elimden bir şey gelmediği için Filistinli kardeşlerime dayanak vermek için için şiir yazdım. Bir savaş mağduru olarak, onların acılarını yüreğimde hissediyorum.” diye konuştu.
Emek verdiği sanatının yitirilmesinden korktuğunu da vurgulayan Garguli, “Bazen üzülüyorum. Zira emek verdiğim sanatın yitirilmesinden korkuyorum. Mardin’de 10 yıldır çalışıyorum, işlediğim heykelleri ekmek parası için satıyorum. Bazen de konuklar ve turistler geliyor, yaptığım işlerle ilgilendiklerinde çok keyifli oluyorum. Şu ana kadar kimse heykel sanatına sahip çıkmadı. Kimse demedi ‘sana okul açalım, öğrencileri yetiştir’ diye. Heykel sanatının ölmesinden korkuyorum. Bana 10 yahut 20 öğrenci verilseydi 1 yıllık müddet zarfında 10 yetenekli öğrenci yetiştirseydim bu sanat devam ederdi” diye konuştu.