Fehmi Koru*
Sadece bir hafta evvel, G-20 doruğu için Bali’de bulunduğu sırada, G-20’nin tıpkı vakitte NATO üyesi olan ülkelerinin önderleri ABD liderinin davetiyle yan bir toplantıya çağrılırken kendisinin dışarıda bırakılmasını, “Ben kıymetli toplantılara katılırım” münasebetine bağlamıştı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan…
Dün bir baktım, dünya kupası açılış merasimini izleyenler ortasında yer alıyor…
Gençliğinde yarı-profesyonel futbol oynadığı için dört yılda bir yapılan kıymetli turnuvaya katılmasını hiç yadırgamadım.
Türk ulusal ekibi kupa için yarışan 32 ülke kadroları ortasında bulunmasa bile…
Bugün gazetelerde yer alan öbür futbolsever devlet liderleriyle orada görüştüğüne dair haberler ise beni biraz şaşırttı.
Mısır devlet lideri Abdülfettah el-Sisi ile el sıkışmış Cumhurbaşkanı Erdoğan…
Hayır, el sıkışmasını hakikat bulmadığım için değil şaşırmam, iki ülke ortasında on yıla yaklaşan soğukluğu ortadan kaldıracak her teşebbüsü olumlu karşılamaya hazırım. Kıymetsiz yahut tesadüf üzere görünen müsabakalardan güzel gelişmelerin de çıkabildiğini ise geçmişin kimi tarihi olaylarından biliyorum.
Öyleyse?
Davet sahiplerinden öbür kimlerin daha katılacağı soruşturulmuş ve el-Sisi’nin ismi öğrenilmiştir; bu türlü bir müsabakanın kaçınılmazlığı düşünülerek gitmeden evvel ortamı yumuşatacak birkaç kelam söylenebilirdi.
Keşke o denli yapılsaydı.
İki başkanın el sıkışmasını haberleştiren gazeteler, hiç değilse kimileri, on yıl boyunca sarf edilmiş çok sayıda kırıcı açıklamayı hatırlatmadan duramamışlar.
Hiç kuşkusuz o sözlerle ilgili malumat Mısır tarafında vardır.
Türkiye’nin son on yıla damga vuran Mısır’la ilgili siyaseti duygusal bir tabana oturuyor. ‘Arap baharı’ ile iktidarları sarsılan başkanların yerlerini Türkiye’ye daha olumlu bakan yenilerinin alacağı beklentisi buna yol açtı.
Hüsnü Mübarek gitti ve yerine sahiden de beklenti istikametinde biri hem de seçilerek geldi: Muhammed Mursi…
Mursi’nin kısa müddet sonra bir darbeyle devrilmesi Ankara’yı rahatsız etti.
Tepkiler yerindeydi, lakin çoka kaçıldı.
Sanıyorum bunda, Mursi’yi iktidara taşıyan halk hareketinin darbeyi hazmedemeyeceği hesabı rol oynadı.
Yanlış bir hesaptı bu.
Ortadoğu ve İslam Dünyası açısından merkezi kıymete sahip Mısır’la bozulan ilgiler Türkiye’nin klasik dış siyasetine olduğu kadar, Tayyip Erdoğan’ın izlediği şahsî çizgiye de uyumlu değildi.
Mısır’ı önemsememe ve dargınlığı sürdürmenin Türkiye’ye faturası ağır oldu.
Çok daha evvelce bir yolunu bulup bağlantıları olağan bir yere oturtmak gerekirdi.
Bunda hiç kuşkusuz Mısır idaresinin de en az Türk muhatapları kadar duygusal davranmalarının büyük rolü var. Kahire’nin de Türkiye’nin kıymetini gerçek değerlendiremediği anlaşılıyor.
Abdülfettah el-Sisi de, aşikâr ki, kolay bir başkan değil.
Son on yılı belirleyen bölgeye dönük en değerli dış siyaset yanlışı, bugün ortaya çıkan Türkiye’nin öngöremediği yeni ittifakların oluşmasına yol açtı. Klasik dostlar düşman, klasik düşmanlar da dost haline geldi.
İki ülke ortasındaki soğukluk yalnız dış politikayı etkilemiyor, Türkiye’nin dışa açılmış endüstrici ve ticaret erbabı da münasebetlerin bozulmasından ziyan görmekte.
Umarım, Mısır ile Türkiye, ortalarındaki soğukluğu gidermeyi başarır.
[Bir şahsî not: Soğukluğun karar sürdüğü şu son on yıl, bizim çok evvelce kararlaştırdığımız Mısır’ı eşim ve gelebilecek çocuklarımla aile olarak ziyaret edip yakından tanıma niyetimizin gerçekleşmesini de engelledi. İki ülke insanlarının birbirlerini daha yakından tanımaları gerektiğine inanıyorum.]
Hıncal Uluç’un ardından
Aynı mesleği sürdürmemize, birtakım devirler tıpkı çatı altında -o muharrir ve yorumcu ben TV’de programcı olarak- bulunmamıza karşın rastgele bir dostluk bağımız olmadı.
Türk medyasında daima yenilikten yana bir yazardı.
Öz yeğeninin –Prof. Ahmet Taner Kışlalı’nın- uğradığı suikast sonrasında genel geçer yaslı aile ferdi halini sergilemek yerine, gri beyin hücrelerini kullanarak, önemli kuşkular beyan etmesi onu benim gözümde daha da bedelli kılmıştı.
Sabah gazetesi Dinç Alım ve Turgay Ciner periyotları sonrasında üç değişik idarenin eline geçtiğinde, o idarede kelam sahibi olanlar, her biri farklı başka, bana “Ne yapmalı, ne yapmamalıyız?” sorusunu yöneltmişlerdi. Üç kelam sahibi bireye de, görüşmelerimizde, “Hıncal Uluç’u küstürmeyin” tavsiyesinde bulunmuştum.
Hastalığını atlatamamış ve vefat etmiş.
Allah’tan kendisine rahmet diliyorum.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır