Asgari fiyata orta artırım, emeklinin taban maaşında artış, memura ve memur emeklisine 3600 ek gösterge, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), dar gelirliye daha çok destek… Bu yıl milyonları ilgilendiren kıymetli düzenlemelere imza atıldı ve atılıyor. Artık sıra kamudaki kontratlı işçiye geldi. Bu ay içerisinde netleşmesi beklenen düzenlemeyle yaklaşık 600 bin sözleşmelinin haklarında düzgünleşme sağlanacak. Pekala takıma neden gerek duyuldu? Çalışma şartları birebir olmasına karşın ne üzere farklar oluştu? İşte merak edilen tüm detaylar…
KRİTİK GÖRÜŞME GERÇEKLEŞTİ
Hükümet ile Memur-Sen ortasında imzalanan 6’ncı Devir Toplu Mukaveleyle karar altına alınan kontratlı kamu çalışanlarıyla ilgili düzenlemede sona yaklaşıldı. Bu kapsamda son değerlendirmeleri yapmak üzere geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım ile Memur- Sen idaresi bir ortaya geldi. Talepler ve teklifler lisana getirildi. Öncesinde de Bakan Alım, “Kamuda özel durumlar dışındaki tüm mukavele cinslerini tek tipe indireceğiz. Kamu vazifelilerinin tüm haklarını onlara vereceğiz ve takım tahsis edeceğiz. Bu çalışmayı iddia ediyorum ki bu ay sonunda bitireceğiz” demişti.
BİRÇOK ALANDA FARK BULUNUYOR
Artık kontratlı işçiye takım yolu göründü diyebiliriz. Lakin uygulamanın nasıl olacağı, geçişin nasıl sağlanacağı taslak metinler ortaya çıkınca netleşmiş olacak. Vergi dilimi, misyonda yükselme, yer değişikliği, fiyatsız müsaade, yemek fiyatı, bunların tamamında takımlı ve sözleşmelilerde farklılıklar mevcut. Fiyatsız müsaade, harcırah üzere kalemlerin tamamında da takımlı ile sözleşmeliler ortasında farklılıklar var. Kontratların taleplerinde haklı olup olmadığını güzel anlamak için kontratlı işçinin kim olduğuna, çalışma şartlarına ve takımlı memurlarla ortalarındaki farka ve neden takıma geçmek istediklerine göz atmakta fayda var.
SÖZLEŞMELİ İŞÇİ KİMDİR?
Kamu kurumlarında devletin işleri; memur (4/A), kontratlı işçi (4/B) ve daima emekçiler (4/D) istihdamı ile sağlanıyor. Yani kamu işleri bu üç küme tarafından yürütülüyor. Memurlar takımlarına nazaran çalışırken, kontratlı işçi kurum ve kuruluşlara vize edilmiş konumlarda, emekçi takımlarında vazife yapıyor. Kontratlı işçi ile ilgili genel kararlara 657 sayılı Kanun’un 4’üncü hususunun (B) bendinde yer verildiğinden kamuoyunda ‘4/B’li personel’ olarak da biliniyor. Kamu kurum ve kuruluşlarında kontratlı işçi yıllık program, kalkınma planı ve iş programlarında yer alan kıymetli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi tıpkı vakitte işbirliği için kaide olan, zorunlu hallerle sonlu olmak üzere, özel meslek bilgisiyle ihtisasına gereksinim gösteren süreksiz işlerde çalıştırılıyor.
ÇALIŞMA TEMELLERİNİN BELİRLENMESİ
Sözleşmeli çalışanın;
Seçiminde uygulanacak imtihan ile istisnaları,
Ücretlerinin üst hudutları,
İş sonu tazminatları,
İzinleri,
Unvan ve nitelikleri,
Sözleşme kararlarına uyulmaması hallerindeki müeyyideler,
Sözleşme fesih halleri,
Pozisyonların iptali,
İstihdamına dair konuları,
Sözleşme temel ve metotları, ‘Sözleşmeli İşçi Çalıştırılmasına Ait Esaslar’ ile belirlenmiştir. Kontratlı çalışanın, hizmet kontratı temellerine alışılmamış hareket etmesi nedeniyle mukavelelerinin feshedilmesi yahut mukaveleyi tek taraflı feshetmesi durumunda, fesih tarihinden itibaren 1 yıl geçmedikçe kontratlı işçi olarak istihdamı mümkün olmuyor.
İSTİHDAMI NASIL OLUYOR?
Sözleşmeli işçi;
ÖSYM tarafından KPSS (B) kümesi puan sıralaması temel alınmak suretiyle direkt yapılacak merkezi yerleştirme,
Yazılı ve/veya kelamlı imtihan yapılmaksızın, KPSS (B) kümesi puan sıralaması temel alınmak suretiyle ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yerleştirme,
Sözleşmeli İşçi Çalıştırılmasına Ait Temellere ek’li 3 sayılı cetvelde belirtilen durumlara KPSS (B) kümesi puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan kontratlı işçi konumunun on katına kadar aday ortasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya kelamlı imtihan başarısı sırasına nazaran yapılacak yerleştirme formüllerinden rastgele biriyle istihdam ediliyor. Yani memurlardaki KPSS kuralı sözleşmelide de var.
BELEDİYELERDEKİ İSTİHDAM
Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm takıma uygun olarak kontratlı işçi çalıştırabiliyor. Bu kapsamda çalıştırılacak çalışanın durumuna uygun boş memur takımı bulunması gerekiyor. Belediye ve bağlı kuruluşlarında istihdam edilecek kontratlı işçi için belirlenmiş tip mukaveleler bulunuyor.
SÖZLEŞMELİLERDE FİYAT TESPİTİ
Sözleşmeli çalışanın fiyatı; konum unvanı, bu unvana ait eğitim seviyesi, kamu kurum ve kuruluşlarında tıpkı takım yahut durum unvanında geçen hizmet mühleti dikkate alınarak tespit ediliyor. Fiyatlara ait periyodunda geçerli tavan belirleniyor ve buna nazaran mukaveleler yapılıyor. Belediye ve bağlı kuruluşlarında kontratlı olarak istihdam edileceklere ödenecek net fiyat, kelam konusu takım unvanı için birinci derecenin birinci kademesi temel alınmak suretiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na nazaran tespit edilecek her türlü ödemeler toplamının net meblağının yüzde 25 fazlasını geçmemek üzere belediye meclisi kararıyla belirleniyor. Mukavele ile çalıştırılacak çalışana özel olarak belirlenmiş istisnalar haricinde mukavele fiyatı dışında rastgele bir isim altında ödeme yapılamıyor ve kontratlara bu yolda karar konulamıyor.