17 Ağustos Gölcük Depremi’nin 25. yıl dönümünde, hayatını kaybedenler anıldı. Gölcük ve Yalova’da düzenlenen merasimlerde, zelzelenin gerçekleştiği saat olan 03.02’de dualar okundu. Yalova Belediye Başkanı Mehmet Gürel, anma etkinliğinde yaptığı açıklamada, “25 yıl evvel hafızalarımıza kazınan o kara gecede kaybettiklerimizi bir kere daha hürmetle yâd ettik” dedi. Gürel, Yalova’nın inançlı bir kent haline getirilmesi için efor göstereceklerini belirtti.
TMMOB JEOFİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI’NDAN AÇIKLAMA
TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, 17 Ağustos Depremi’nin yıl dönümünde, Türkiye’nin zelzele güvenliğine dair telaşlarını lisana getirdi. Oda, Türkiye’nin etkin bir sarsıntı jenerasyonunda bulunduğunu ve ülke topraklarının büyük bir kısmının sarsıntı riski taşıdığını belirtti. Açıklamada, sarsıntıların tabiat olayları olduğuna lakin bu olayların afete dönüşmesinin kabul edilemez olduğu vurgulandı.
KAÇAK YAPILAR RUHSATLANDIRILIYOR
Açıklamada, “İmar Barışı” ismi altında 10 milyonun üzerinde kaçak yapının ruhsatlandırıldığına ve bu yapıların denetlenme ihtimalinin ortadan kalktığına dikkat çekildi. Ayrıyeten, yapı kontrol sisteminin ticarileştirildiği ve jeofizik mühendisliği alanındaki kontrollerin yetersiz olduğu tabir edildi. İstanbul’daki birçok ilçede yer etütleri için gerekli mühendislik hizmetlerinin eksik olduğu belirtildi.
GSM OPERATÖRLERİNİN ROLÜ
Deprem sonrası haberleşmenin ehemmiyetine değinilen açıklamada, GSM operatörlerinin kesintisiz irtibat sağlamalarının bir kamu misyonu olduğu vurgulandı. Ayrıyeten, afet şuurunu arttırıcı eğitimlerin okullarda ders programına eklenmesi gerektiği ifade edildi. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın bu mevzuda özgün çalışmalar yapması gerektiği belirtildi.
NELER YAPILMALI?
Açıklamada, bundan sonra yapılabileceklerle ilgili de şu görüşlere yer verildi:
“Projelendirmeleri yapan mimarlarımız engelli vatandaşlarımızın afet anında binayı kolay bir biçimde tahliye edebilmesine müsaade edecek yapılar tasarlamalıdır. Bizler jeofizik mühendisleri odası olarak her yıl ‘’Afete Hazırlıkta Engellileri Unutma Sempozyumu’ düzenlemekteyiz. Sesimizi duyurmak için elimizden geleni yapıyoruz lakin karar vericilerin de bu sese kulak vermesi gerekmektedir. Odalar, kamu faydasına çalışan meslek örgütleridir. Bilimin ışığında, gerçekleri söylemekle vazifelidir. Odaları siyasi bir yapılanma olarak görmek en büyük afettir.
“Okullarımızda afet şuurunu arttırıcı eğitimler ders programına eklenmelidir”
Doktorlarımız salgında olduğu üzere geçmişteki zelzelelerde olduğu üzere bundan sonra yaşanacak zelzele ve öteki afetlerde de kıymetli vazifeler üstleneceklerdir. Sarsıntının ruhsal olarak yarattığı tesir de çok değerlidir ve insan hayatını uzun müddet olumsuz etkilemektedir. Sarsıntı üzere çok disiplinli bir çalışma konusunda Sıhhat Bakanlığı’nın ve Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın özgün ve bilgilendirici çalışmalar yapması beklenmektedir. Okullarımızda afet şuurunu arttırıcı eğitimler ders programına eklenmelidir.
Sığınmacılar afet anında nasıl davranacak?
Büyük bir İstanbul sarsıntısının ülkemiz için beka sorunu olduğunu bakanlarımız, milletvekillerimiz lisana getirmektedirler. Toplumumuzun bir modülü olmayan ve ahenk sağlayamayan sığınmacıların afet anında nasıl davranacağı da değerli bir sorun ve soru işareti olarak akıllarda kalmaktadır. Afetlere dayanıklı/güvenli yapılarda yaşamak insanların en temek muhtaçlığı olan bir ömür hakkıdır. Vatandaşlarımızın siyasilerden ve ülke idaresine talip olanlardan bu hakkı yerine getirmelerini talep etmesi ve bu talebi her ortamda lisana getirmesi kıymetlidir.
“Bilim insanları yapacağı açıklamaları bilimsel bilgileri ile desteklemeli”
Vatandaşlarımız sarsıntı inançlı konutlarda yaşamalı ve oluşturulan bilgi kirliliklerinden uzak tutulmalıdır. Uzmanlık alanı olmamasına karşın sarsıntı ve sarsıntı iddiaları hakkında yorumlar yapan şahıslar halkı endişe ve paniğe sürüklemektedir. Bunun önüne geçmek için bu açıklamalar bir kamu kurumu aracılığıyla ya da oluşturulacak bir ‘Deprem Bilim Kurulu’ tarafından yapılmalıdır. Ülkemiz üzere zelzele potansiyeli yüksek Japonya, Çin, Yunanistan, ABD, İran üzere ülkelerde zelzele ile ilgili açıklamalar o ülkenin sarsıntı araştırma merkezleri tarafından yapılmaktadır. Bilim insanları yapacağı açıklamaları bilimsel bilgileri ile desteklemeli, referans göstermelidir.
”Jeofizik mühendisi istihdamı yetersiz”
Deprem sonrası yerine konulamayacak bir insan canı başkası ise tarihi yapılardır. Bize miras kalan bu yapıların gelecek devirlere aktarılması için incelenmeli, güçlendirilmeli ve daima olarak yapı sıhhati izleme sistemleriyle denetlenmelidir. Yapılara tahribat vermeden yapı jeofiziği sistemleriyle bu incelemelerin yapılması ve denetlenmesi için Arkeoloji Müzelerinin, Müdafaa Konseylerinin ve Kültür Dairesi Başkanlıklarının da jeofizik mühendisi istihdamı sağlaması gerekmektedir.
Yağışlar sonrası birçok otoyolun çöktüğünü bilinen bir gerçektir. Bir de zelzele tesiri ile bu yapılan yolların nasıl davranacağını düşünelim. Sarsıntı ülkesinde, zelzeleye sağlam yolların yapılması gerektiği bir ülkede, afet anında kesintisiz bir ulaşımın çok değerli olduğu bir ülkede Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 18 Bölge Müdürlüğü’nün 12’sinde jeofizik mühendisi bulunmamaktadır. Ülkemizdeki otoyolları yapan özel şirketleri kamuda çalışan mühendislerin denetlemesi ehemmiyet arz etmektedir. Bu nedenle Karayolları Genel Müdürlüğü acilen tüm bölge müdürlüklerine Jeofizik Mühendisi istihdamı sağlamalıdır.
100 yaşını dolduran Cumhuriyetimizde, zelzele başta olmak üzere tüm afetlere dirençli kentler oluşturmak için büyük bir ivme kazanılmasını, planlanan çalışmaların uygulamaya geçilmesini görmeyi temenni ediyoruz.”