Tilda Swinton, Idris Elba üzere dünya yıldızlarının başrolünü üstlendiği, direktörlüğünü “Mad Max” efsanesinin yaratıcısı George Miller’ın üstlendiği “Üç Bin Yıllık Bekleyiş” (“Three Thousand Years of Longing”) dünya prömiyerini Cannes’da yaptıktan 3 ay sonra vizyona girdi.
Burcu Gölgedar, Ece Yüksel, Zerrin Tekindor, Oğulcan Arman Uslu üzere Türk oyuncuların da rol aldığı sinemada bir de beklenmedik bir isim var: Erdil Yaşaroğlu. Beklenmedik diyorum çünkü Erdil çok uzun bir müddettir çizer olarak tanınan, heykel çalışmalarıyla da çağdaş sanatın içinde üretimler yapan lakin oyunculuk konusunda neredeyse sıfır tecrübeye sahip bir isim.
Hal bu türlü olunca onunla bu sıkıntıyı enine uzunluğuna konuşmak da kural oldu elbette…
– Çizer, heykeltıraş derken artık de oyuncu olarak karşımıza çıktın, hem de George Miller üzere çok kıymetli bir ustanın sinemasında… Nasıl oldu bu iş, nereden kesişti yollarınız?
Bu benim için de sürpriz oldu açıkçası. Üç sene kadar evvel temsilcim Gülsüm Akşit aradı ve bana bir sinemada oyunculuk teklifi olduğunu söyledi. Ben de oyuncu değilim ki diye direkt reddettim. Sonra Gülsüm karar vermeden evvel direktörün ismini söyleyeyim, George Miller dedi. Ben de yüzümde salakça bir sırıtmayla, bizim Corç Milır mı dedim ve görüşmeye gitmeye karar verdim. Mad Max’in birinci sinemasından beri hayranı olduğum bir insandı. Lorenzonun yağı, Babe ve Happy Feet serisi, hele de son sineması Fury Road’a bayılıyordum. Amaaan, olmasa bile tanışmış olurum diye gittim. Canlandırdığım Profesör Günhan rolü için Türkiye cast’ını yapan Ezgi Baltaş’a bir karakter tahlili gelmiş. Ezgi ile o vakitler hiç tanışmıyoruz. Beni karikatürlerimden ve konuşmalarımdan biliyormuş. George Miller’a bu adam oyuncu değil lakin tam istediğin tarife uyuyor diye benim fotoğraflarımı ve konuşma görüntülerini göndermiş. Sonra da seçmelere çağırdılar beni. Müellif ve dramaturg Nico Lathourakis ile birlikte bütün gün oyunculuk workshop’u üzere bir şey yaptık.
Oyunlar, doğaçlamalar, İngilizce ve Türkçe. Güç ancak eğlenceliydi. Bunlar sinemaya alındı ve George Miller’a gönderdiler. İkinci toplantım yönetmenleydi. Saatler sürdü. Bana bütün sineması storyboard’dan anlattı. Bunun sonunda ben, artık benle çalışmasan da olur. Bu kadarı bile beni çok keyifli etti dedim. Güldü ve bu rolü bana vermek istediğini söyledi. Ben oyuncu değilim dedim, seçmeleri izledim çok yeterlisin dedi. Utanç ve memnunluk ortasında gittim geldim o an. Sen bana inanıyorsan, ben de çalışmaya inanıyorum. Çalışır yaparım dedim ve başladık.
– George Miller sevdiğin bir sinemacıydı yani?
Çok severim. Çocukken birinci Mad Max ile başladı onun işlerine sevgim. Ayrıyeten distopik maceralardan şirin çizgi sinemalara kadar uzanan dünyası beni hem şaşırtıyor, hem de hayranlık uyandırıyor. Ayrıyeten tanıdıktan sonra insan olarak da çok sevdim. Öncelikle acayip tatlı, mütevazı ve zeki bir insan. Mükemmelliyetçi. Bir sahneyi en az 20 defa çekiyor. 15 çekimden sonra koşarak gelip, “Erdil, mükemmel oldu, elimde en az 4-5 olağanüstü çekim var lakin bir 5 tane daha çekelim mi?” diye sorar daima. Ben de kendi işlerimde bu türlü olduğum için kanım kaynadı olağan haha. Ayrıyeten işine olan sevgisi ve bitmeyen gücü de beni etkiledi. Onunla geçirdiğin her dakika, her saat, yeni bir şey öğreniyorsun.
– Sinemanın uyarlandığı hikayeyi okumuş muydun ? (Bülbülün Gözündeki Cin – A.S. Byatt)
Hayır. George bilhassa okumamamı istedi. Natürel ki çekimler biter bitmez okudum farklı. Nefis bir kitap. Pınar Kür’ün çevirisiyle de farklı bir hoş.
– Nasıl bir çekim oldu? Direktör, öbür oyuncular ve üretim hakkında nasıl müşahedelerin var?
Başlarken George Miller’a ne yapacağız artık diye sordum. Okuyacağız dedi. Bana 3-4 kitap verdi. Anlatıbilimi ve mitoloji üzerine kitaplar. Joseph Campbell kitapları, naratoloji kitapları. Sonuçta bir anlatıbilim profesörününü canlandıracaktım. Kitapları okudum ve bunlar üzerine George Miller ve Nico Lathourakis ile uzun uzun tartıştık. Mitoloji, anlatıbilim, karakterim, senaryo konularımızdı. Sonra provalar başladı. Ve olağan ki de pandemi. Provalar yüz yüze ve zoom üzerinden devam etti. Benim sahnelerim İstanbul’da çekilecekti fakat pandemi yüzünden bütün set Avustralya’ya taşındı. Ben de geçen sene 2 aya yakın orada kaldım ve çekim yaptık. Şahane bir takımla çalıştım. Sanırım Oscar’ı olmayan bir ben vardım. Bütün bu çekim öncesi ve çekimler sırasında o kadar çok şey öğrendim ki.
– Çok hoş geçmiş anladığım kadarıyla…
Evet.. Hayatım boyunca yaptığım karikatür, heykel, müelliflik üzere işlerde o kadar çok uğraş ettim ki. Binbir zorlukla yavaş yavaş, duvarlara çarpa çarpa geçtim bu mesleklerden. Birinci kere yaptığım bir iş bu kadar pürüzsüz, kolay kolay aktı gitti. Bir sihirli el daima beni üst hakikat itiyor, daha güzelini yapmama yardım ediyordu. Sonra farkettim ki bu sihirli el dediğim şey aslında grup. Herkes işinde o kadar uygun ki ve birbirine o kadar dayanak ki, aslında berbat bir şey yapma talihin olmuyor.
– Oyunculuk güç muymuş pekala?
Oyunculuk, öykü anlatıcılığın bir öbür yolu. Benim yaptığım karikatür, heykel ve yazarlıktan tek farkı, oburunun öyküsünü anlatıyor olman. Birinci başta güç üzere geliyor lakin çalıştıkça, öğrendikçe git gide kolaylaşıyor. Alışılmış sana çalışmak denen şey sıkıntı geliyorsa, her iş güç gelir farklı. Tilda Swinton’ın yakın arkadaşını oynadığım için benim bütün sahnelerim onunla oldu. Göründüğünün tersine, acayip sıcak bir insan. Birbirimizi çok sevdik, bu sayede de sahnelerimiz çok hoş aktı gitti. Esasen onunla birlikteyken makûs oyunculuk yapma üzere bir bahtın yok.
– Cannes’da kırmızı halıda bir epey sükse yaptınız. Nasıl geçti Cannes, neler kaldı aklında?
Bütün bunlar hiç benim hayalim değildi ancak şahane bir hayalmiş. Orada İdris Elba Cannes’a ikinci sefer geldiğini söyledi. Birincisinde yirmili yaşlarında genç bir oyuncu adayıyken ve uygun bir oyuncu olma hayalini kurarkenmiş. Gariptir ki ben de 20’li yaşlarımda birinci defa Cannes’a gitmiştim. O vakit benim hayalim de uygun bir karikatürist ve heykeltraş olmaktı. İkinci gidişim ise oyuncu olarak oldu. Hayat çok sürprizli ve sevinçli. Sineması izlememiştim şenliğe giderken. Bu beni geriyordu açıkçası. Nasıl oldu, ben nasıldım hiç bir fikrim yoktu. Sonra gösterime gitmeden evvelki kokteylde George Miller ve Tilda Swinton ile konuştum. Nasıl oldu, ben nasıldım diye sordum alışılmış. Hoş övgüleri üstüme boca ettiklerinde üstün rahatladım. Zira bana güvenen insanları mahçup etmemiştim. Bunun rahatlığıyla kırmızı halıya gidip keyfini çıkarttım. Cannes’da seni çok onore ediyorlar. Değerli hissettiriyorlar. Salona girerken isminle anons ediyorlar, biraz utanmadım dersem palavra olur. Salondaki izleyicilere bakınca da heyecanlandım açıkçası. Dünya sinema dalı oradaydı ve bizi izleyecekti.
– Oyunculuğa devam etmeyi düşünüyor musun? Cannes’da teklifler gelmiştir diye düşünüyorum..
Bu benim işim değil. Ancak bunu son söylediğimde George Miller’dan teklif gelmişti ve çabucak lafımı yutup, çalışmaya başlamıştım. O yüzden büyük konuşmak istemem. Eşim Begüm oyuncu, çok oyuncu arkadaşım var, yakın ailemde de oyuncular var. O yüzden benim yaşadığım deneyimin çok sıra dışı olduğunu biliyorum. George Miller standartları ile çalışmak büyük bir lüks. Yeniden bu türlü bir talih olursa düşünebilirim. Olmazsa, dorukta bırakayım diyorum haha.
– Şu sıralar neler yapıyorsun bu ortada? Yeni bir stant var mı ufukta?
Contemporary İstanbul’da sergilenmek üzere yeni heykeller yaptım. Kışa yanlışsız da bir şahsî stant yapacağım, ona hazırlanıyorum. Ayrıyeten 7 yıldır yayımladığım Üstün Penguen isimli bir çocuk mizah mecmuamız var. 6-13 Yaş gurubu çocuklar için mizah ve genel bilgi öğreten bir mecmua. Onunla ilgilenmeye ve çizmeye devam ediyorum. Hasılı bulabildiğim ve becerebildiğim alanlarda öykülerimi anlatmaya devam ediyorum.