Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılarda yıkılan binalardan çıkan demir, pwc, plastik, kablo, bakır, kağıt üzere pahalı atığın toplamda 12 milyar lirayı bulacağı hesaplandı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine nazaran, enkazın tamamına yakınının çıkarılıp boş alana taşınmasında kamu kurumları, belediyeler ve fiyatsız hibe formülle özel firmaların tahsis ettiği kepçe, dozer ve kamyonların kullanıldığı tabir ediliyor.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yapılan hesaplamalara nazaran zelzele bölgesinde 116 milyon ila 210 milyon ton enkaz oluştu. Yıkılan binalardan ortalama olarak 150 milyon ton civarında enkazın çıkacağı ve bunun da yüzde 1’inin hurda ve geri dönüşüm gereci olacağı var sayılarak yapılan hesaplamalar, enkazda en az 1,5 milyon ton seviyesinde pahalı atığın olduğuna işaret ediyor.
Bu atığın ortalama kilogram kıymetinin 8 lira olduğu, hasebiyle zelzele enkazından en az 12 milyar liralık bedelli atık çıkacağı hesabı yapıldı.
Para depremzedelere kalacak mı?
Normalde bina yıkım işleri, binadan çıkacak hurda karşılığı olarak fiyatsız yapılabiliyor. Lakin sarsıntı sonrası enkazın süratle kaldırılması için bölgeye çok sayıda fiyatsız araç gönderildi. Bu araçların büyük kısmını Türkiye’nin dört bir yanındaki kamu kurumları ile belediyeler gönderdi. Binlerce araç da şirketler tarafından fiyatsız tahsis edildi.
Dolayısıyla bedelli atıktan elde edilecek paranın “depremzedeler için kullanılmak üzere kamuda kalması gerektiği” söz ediliyor.
15 bin konut yapılabilir
Ancak pahalı atığın kamu tarafından mı depolandığı yoksa müteahhit firmalara mı verildiği bilinmiyor. Enkaz kaldırma maliyetinin, enkazdan çıkacak atığın kıymetinin yüzde 1’ine lakin karşılık geldiğini, yalnızca hurda kabloların bile maliyeti karşılayabilecek boyutta olduğu belirtiliyor.